Dieta nuk është e përkufizuar, mirëpo duhet pasur kujdes në madhësinë e porcionit dhe të kalorive
Vitin e kaluar keto-dieta ka qenë hit i vërtetë, mirëpo yll i 2019-s është dieta mediterane, transmeton Telegrafi.
Edhe pse ekziston tashmë një kohë të gjatë, nga vitet gjashtëdhjetë të shekullit të kaluar, U.S.News e ka shpallur dietën numër 1 në këtë vit.
Dekada më parë, ajo ishte mënyra natyrale e jetesës për shumë njerëz në pellgun e Mesdheut, veçanërisht në Spanjë, Itali dhe Greqi. Aktiviteti i lartë fizik dhe ushqimi mesdhetar zhvilluan një kulturë, e cila në vitin 2010 u shpall nga UNESCO si “Trashëgimi kulturore jo materiale për njerëzimin”.
Hulumtime të shumta kanë treguar që ata persona kanë më pak shanse të sëmuren nga kanceri, sëmundjet e zemrës, diabeti dhe obeziteti.
Kjo dietë është një mënyrë jetese që ka në fokus aktivitetin social (shijimin e ushqimit dhe praktikave të gatimit me njëri-tjetrin), angazhimin fizik në sigurimin e ushqimit, përpunimin artizanal dhe jo industrial të tij, ekspozimin në diell dhe mbi të gjitha “gjithçka me masë”.
Dieta mediterane ka përparësi të shumta për shëndetin. Ajo që është më e rëndësishme, thjesht duhet t’i pasoni në këtë vit.
Çfarë është dieta mediterane?
Kjo dietë në të vërtetë është personi tipik i ushqimit i cili jeton në shtete të rrethuara me detin Mediteran.
Dieta mesdhetare nuk ofron ushqime që nuk janë të stinës. Kjo bën që frutat dhe perimet të jenë gjithmonë të freskëta dhe të shijshme, pasi konsumohen vetëm kur kanë kohën e tyre.
Sipas zbulimeve të publikuara në revistën ‘American Heart Association’, femrat që i nënshtrohen një diete mesdhetare mund ta zvogëlojnë rrezikun e sulmit në tru deri në 50%.
Kjo dietë rezulton më e shëndetshme se Dieta Vegjetariane. Studimet që kanë krahasuar impaktin e të dyja dietave në parametrat metabolikë dhe fiziologjikë të dy popullatave nën testim, kanë treguar se, për sa i përket rënies në peshë dhe rrezikut arterosklerotik, dieta mesdhetare ishte më efikase. Avantazhi i saj qëndron në cilësinë e yndyrave dhe në përbërjen e saj më të ekuilibruar në minerale.
Dieta Mesdhetare forcon shëndetin e zemrës. Studimet kanë treguar se përmbajtja e lartë e dietës mesdhetare në yndyra esenciale dhe në vaj ulliri, të kombinuara me fitokimikatet e frutave, perimeve, fasuleve dhe drithërave të papërpunuar, ul kolesterolin e keq, rrit kolestorolin e mirë dhe ul inflamacionin që vë në rrezik arteriet.
Ushqimet që përbëjnë dietën mesdhetare mbrojnë nga kanceri: ofrojnë fitokimikate si polifenolet (kryesisht vaji i ullirit dhe vera e kuqe), të cilat ndërveprojnë me qelizat e dëmtuara duke i bërë ato të jenë më të afta në veteliminim, si dhe nëpërmjet një sërë mekanizmash të tjerë, arrijnë të ruajnë integritetin e qelizave të shëndosha dhe të mbrojnë ADN-në nga dëmtimet fatale.
Dieta Mesdhetare është ndër dietat më të dobishme në rrëzimin e shëndetshëm të mbipeshës dhe në ruajtjen e një peshë trupore optimale dhe parandalimin e diabetit. Përbërja e veçantë në acide lyrore parandalon shtimin e dhjamit sidomos në zonën qendrore (rreth barkut). Ndërsa përmbajtja e lartë në fibra bimore përbën një ndër armët më të mira në kontrollin e sheqerit në gjak.
Dieta mesdhetare përmban:
Çdo ditë fruta (sidomos rrush dhe fiq), dhe perime të stinës (me bazë ngjyrën e gjelbër), sa më pak të përpunuara;
Çdo ditë drithëra integrale të ndryshme (grurë, misër, oriz, bullgur, hikërror, tërshërë, elb); fasule të llojeve të ndryshme (thjerrëza, qiqra, fasule me ngjyra);
2-3 herë në javë peshk dhe prodhime deti; fruta të thatë dhe fara (arra, bajame, susam, fara kungulli, lini, luledielli); erëza si rigoni, rozmarina, sherebela, menta, trumza etj.;
Disa herë në javë, sasi të kufizuara mishi shpendësh, bulmet të yndyrshëm, vezë;
Pak herë në muaj: mish të kuq dhe ëmbëlsira;
Në gatim përdoret vetëm vaji i ullirit i përpunuar në të ftohtë dhe shumë pak gjalpi i bagëtisë;
Tipare të rëndësishme të dietës mesdhetare janë edhe konsumi i moderuar i verës së kuqe, konsumi i çajrave bimore si çaji i malit dhe hidratimi i mjaftueshëm me ujë natyral. /Telegrafi/
